Massachusetts General Hospital

Radiotherapie is in die zin een vreemde eend in de bijt. Het is een relatief klein specialisme dat echter een grote hoeveelheid gegevens voortbrengt. Dr. Hanne Kooy als medisch natuurkundige verbonden aan het Massachusetts General Hospital (MGH) in Boston was op zoek naar een softwareleverancier die voor dit relatief kleine podium maatwerk kon leveren.

Dr. Hanne Kooy: “Algemene softwareprogrammatuur voor radiologie is breed verkrijgbaar en ook nog wel betaalbaar, die markt kent duizenden aanbieders. Radiotherapie daarentegen is klein, razend ingewikkeld en hard op zoek naar een solide fundament om de berg data te managen en om die te vertalen naar een efficiënte en soepele workflow voor de doorgaans prijzige apparatuur. ICT (ICT) heeft die kennis en de visie om mee te denken en om de juiste oplossing te leveren op basis van standaardisatie.”

Radiotherapie gebaat bij efficiency

Radiotherapie is de geneeskunde die mensen met solide kankertumoren behandelt met zowel uit- als inwendige bestraling. Soms kan er in de tumor een radioactief ‘zaadje’ geplant worden, maar voor de meeste tumoren moet de straling van buiten komen. Over het algemeen gebruikt men daar ‘fotonen hoge energie x-rays’ voor, machines waarvan er duizenden in omloop zijn, zeker in Amerika. In het MGH wordt al 40 jaar met de veel specialistischer protonenbestraling gewerkt. Was dat toen nog erg uitzonderlijk, de laatste 10 jaar groeit de populariteit van deze methode snel. Ziekenhuizen willen het beter doen en staan open voor dit alternatief. Die machines zijn echter wel erg duur en bovendien is het niet helder wat de beste techniek is. Daarom loont het de moeite de bestaande machines efficiënter te laten opereren, door bijvoorbeeld de bezettingsgraad te optimaliseren. En dat is precies het werkveld van ICT. De onderliggende structuur om systemen te koppelen, om behandelingen en stralingsprogramma’s efficiënt in een workflow te zetten en om data te managen wordt bij ICT gebouwd.

ICT biedt oplossingen, geen producten

ICT koppelt al 35 jaar systemen aan elkaar onder de noemer interoperabiliteit. Feitelijk was ICT een leverancier van software engineers. Zij leerden on the job bij de klanten van de standaarden voor het verbinden van systemen. ICT werkt al sinds 2007 voor ASTRO (American Society for Therapeutic Radiation Oncology) en samen met Philips draagt ICT bij aan het open source gremium DVTk . Daardoor is ICT ook bekend met het valideren van de medische communicatie protocollen. Het aantal engineers op dit terrein groeide en zijn als experts gebundeld in de vertical Healthcare. Dat ging echter veel verder dan techniek, dat ging over de branche en de forse domeinkennis. Onder de noemer Medical Data Exchange is dat specialisme verder uitgediept. Eerst was het ziekenhuis het werkveld, daarna spitste het werk zich toe op radiologie om voorlopig te eindigen bij de ‘niche’ radiotherapie. Een niche waar weinig aanbieders actief zijn en waar maatwerk vrijwel uniek is. Strategisch maakt ICT de keus zich binnen Medical Data Exchange toe te leggen op de domeinen Radiotherapie en Big data domeinen zoals (digitale)Pathalogie. De vragen die Massachussetts General Hospital stelt, zijn dezelfde als die ICT probeert te beantwoorden. De ontwikkeling van ICT zal zich dan ook richten op de problematiek rond de standaarden voor radiotherapie. Want daar ontmoeten ICT en MGH elkaar.

MGH heeft echte partner nodig

Dr. Hanne Kooy: “Radiotherapie is te klein voor de grote aanbieders van software om specifieke systemen aan te bieden. En als ik bij die bedrijven laat maken wat ik wil, is dat onbetaalbaar. Die softwareaanbieders maken hun eigen product en daar moeten wij het mee doen. En dat wil ik niet, ik wil voor ons ziekenhuis het beste op het gebied van radiotherapie. Patiënten voor radiotherapie komen gedurende 30 dagen dagelijks terug. Ze krijgen verschillende behandelingen van verschillende specialisten, inclusief chemotherapie en chirurgie. Dat levert telkens nieuwe gegevens op, die moeten geregistreerd en bijgehouden worden om de behandeling meetbaar te maken. Wanneer je de data inzichtelijk hebt en hij toegankelijk is, kun je patiënten veel beter helpen. Gerichter, sneller en persoonlijker. Nu gaat specialist A bellen en mailen naar specialist B. Dat moeten wij niet willen, dat moet automatisch. En ICT is daarin voor ons een echte partner, een partij die mee wil denken aan onze oplossing. Een partij bovendien die de noodzakelijke kennis bezit; technisch en medisch.”

Van nu naar ideaal

Zoals gezegd wordt op de afdeling radiotherapie van het MGH een grote hoeveelheid data geproduceerd. Maar dit gebeurt door uiteenlopende programma’s, dat is niet gecoördineerd. Het wordt centraal opgeslagen, maar er worden geen verbanden gelegd. Wat is de status van een patiënt, waarom, wat hebben gegevens voor invloed op elkaar? Daar ligt de uitdaging van ICT. Het eerste deel van de opdracht was een inventarisatie van de huidige stand van zaken en een beeld van de gewenste situatie. Dat is het werkterrein voor de komende jaren. Op dat traject zijn piketplaatjes uitgezet, stappen gedefinieerd met telkens de verplichting te bewijzen dat die stap valide is. Dat we op de goede weg zijn, we kunnen immers niet in een glazen bol kijken.

Slimme verbanden

De eerste stap is monitoren. Al die systemen versturen data, wie doet wat? Waarom? Wat doen die apparaten? Dat leggen we vast, heel basaal. Terug naar af, dingen die logisch zijn en toch niet gebeuren. We gaan de samenhang langzaam opbouwen. Iemand heeft een planning gemaakt voor een bepaald type kanker. Is daar goedkeuring voor en is dat vastgelegd? Puur feitelijkheden. In de opvolger gaan we wel slimme verbanden leggen. Zo bouwen we infrastructuur voor het monitoren, waar we vervolgens business logica opleggen voor de verbanden. Met die verbanden trekken we conclusies uit de diverse systemen die als databasevulling dienen voor het eigen systeem van MGH. Dit systeem werkt als een soort checklist waarop handelingen afgevinkt kunnen worden. De persoon in kwestie kan hiermee automatisch beslissingen nemen en zelfs de apparatuur kan op den duur automatisch ‘geïnstrueerd’ worden. In de ultieme situatie hebben patiënten hun dossier op de smartphone of de tablet en hoeft het ziekenhuis niks meer op te zoeken. Het resultaat; betere workflow, efficiënter gebruik van dure apparatuur en sneller en betere hulp aan patiënten. En dat is geen toekomstmuziek, want de standaarden zijn er al.