Hoe til je met een schip een gigantisch offshore platform in één keer veilig op?

Single lift

De Pioneering Spirit is uniek. Met een oppervlakte van zes voetbalvelden is het offshore schip de grootste in z’n soort. Dankzij een hefsysteem van zestien hefarmen met elk een hefcapaciteit van 3000 ton, kan de Pioneering Spirit een offshore platform tot 48.000 ton in één keer liften. Daarmee biedt het vaartuig een efficiënter, milieuvriendelijker en veiliger alternatief voor de installatie en verwijdering van offshore platforms. Deze worden nu nog op zee in delen ontmanteld en naar land gebracht voor verdere demontage. De Pioneering Spirit kan ook worden ingezet voor het leggen van extreem zware olie- en gasleidingen.

Meebewegen met zee

Offshorebedrijf Allseas, eigenaar van Pioneering Spirit, liet het schip speciaal bouwen voor de installatie en verwijdering van platforms op woelige zeeën zoals de Noordzee. Het schip vangt scheepsbewegingen op met behulp van inventieve bewegingscompensatie. De zestien hefarmen van het Topsides Lift System (TLS) kunnen elk ‘vrij’ over het dek bewegen zodat ze kunnen meebewegen met de zee. Hierdoor is het schip in staat platforms stabiel en gecontroleerd te liften.

Overall Safety System

Om het risico op ongevallen en schade aan schip of platforms te beperken, is veel aandacht besteed aan de functionele veiligheid van het TLS. Die veiligheid is geborgd met verschillende ‘Layers of Protection’. Alle zestien hefarmen (beams) bevatten elk een eigen redundant uitgevoerd control- en safety system. Als extra ‘slot op de deur’ is er een overkoepelend veiligheidssysteem dat de veiligheid van de zestien beams bewaakt en ingrijpt in noodsituaties. Dit zogeheten Overall Safety System (OSS) is ontwikkeld en geïmplementeerd door Raster, specialist in industriële procesautomatisering en sinds september 2015 onderdeel van ICT Group.

Specialist in procesveiligheid

Allseas schakelde Raster in vanwege zijn expertise op het gebied van procesveiligheid in de olie- en gasindustrie en in heavy lifting. ‘Raster was al betrokken bij de specificatie van het Jacket Lift System, dat de platformsokkels als het ware op zijn rug neemt’, licht Reitse van der Wekken van Allseas toe. ‘Dat we met Raster konden doorpakken, was voor ons doorslaggevend. Ook de korte communicatielijnen en de wendbaarheid van de organisatie waren redenen om voor Raster te kiezen.’

Groot schip, grote uitdagingen

Raster hielp Allseas in eerste instantie om de markt te overtuigen van het besturings- en veiligheidsontwerp van het Topsides Lift System. Daarna kreeg het bedrijf ook de opdracht voor de implementatie van het OSS, ter versterking van dit ontwerp. De enorme omvang van de Pioneering Spirit stelde Raster voor grote technisch uitdagingen. ‘De systemen zijn allemaal dubbel uitgevoerd op verschillende locaties op het schip. Daardoor liepen we tegen de grenzen aan van de hardware en software’, legt Claudia van Batenburg, technisch account manager van Raster uit. ‘Om je een idee te geven: normaal gesproken hebben we te maken met een aantal control- en safety systems. Hier hadden we er 34, de grootste in hun soort! We hebben daar het maximale uitgehaald.’

Slimme oplossing

Ook de softwareontwikkeling voor het OSS vergde maximale vindingrijkheid van Raster, vertelt Claudia. ‘Alle beams maken gebruik van identieke safety- en control software code. Ze waren dus niet van elkaar te onderscheiden terwijl dit wel nodig is. Om in te kunnen grijpen op een beam moet het OSS namelijk weten met welke beam hij communiceert. We hebben dit opgelost met behoud van het generieke beam-programma.’ Hoe? ‘Op een slimme manier’, lacht Claudia. ‘Zonder het technische geheim prijs te geven, komt het erop neer dat we de identificatie op een andere laag in de architectuur hebben gelegd. En dat met toepassing van het Safety-protocol.’

Lifting record

De Pioneering Spirit verwijderde op 22 augustus 2016 het 13.500 ton wegende offshore platform Yme van oliemaatschappij Repsol in het Noorse gedeelte van de Noordzee. Daarmee vestigde Allseas een nieuw lifting record in de offshore. ‘Het TLS werkte naar tevredenheid en heeft zich dus in grote lijnen bewezen’, concludeert Van der Wekken van Allseas. ‘Verbeterpunten, sommige noodzakelijk en ander potentieel, zijn inmiddels uitgevoerd tijdens de tweede test campagne met een zelf gebouwd test platform op de Noordzee. Volgende projecten kunnen nu nog veiliger en nog meer toegesneden op de klantbehoefte worden uitgevoerd.’ De samenwerking tussen Allseas en Raster is gerust bijzonder te noemen, menen beide partijen. Raster-directeur Ethel van Groenestijn: ‘Er was een grote mate van wederzijds respect en vertrouwen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat Allseas al onze adviezen om veiligheidsmaatregelen te nemen, ter harte heeft genomen. Daar zijn we bijzonder trots op.’ Voor meer informatie over Raster, klik hier.